ĐỀ TÀI:
NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN ĐỂ HOÀN THIỆN QUY ĐỊNH
KỸ THUẬT VỀ LẬP, ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT
VÀ LẬP KẾ HOẠCH SỬ DỤNG ĐẤT HÀNG NĂM CẤP HUYỆN
PHÙ HỢP VỚI LUẬT ĐẤT ĐAI 2013
Mã số: TNMT.2016.01.03
(Kèm theo Quyết định số 1485/QĐ-BTNMT ngày 29 tháng 6 năm 2016
của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường)
1. Mục tiêu:
- Tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai và quản lý, giám sát việc giao đất, cho thuê đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được duyệt.
- Rà soát, đề xuất quy định kỹ thuật về lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất các cấp và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện phù hợp với Luật Đất đai 2013, làm cơ sở bổ sung, hoàn thiện thông tư quy định lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp.
2. Nội dung
- Nghiên cứu tổng quan về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp: làm rõ đặc điểm, vị trí, vai trò của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp và kinh nghiệm của một số nước trên thế giới về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; đánh giá mối quan hệ giữa quy hoạch các ngành, lĩnh vực đến quy hoạch sử dụng đất; mối quan hệ giữa các chỉ tiêu sử dụng đất trong thống kê, kiểm kê đất đai với các chỉ tiêu sử dụng đất trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp.
- Đánh giá thực trạng về công tác lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất các cấp và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai 2013.
- Đề xuất điều chỉnh, bổ sung quy định kỹ thuật về lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất các cấp và lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện theo quy định của Luật Đất đai 2013.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các quy định của pháp luật hiện hành về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, thực trạng việc tổ chức thực hiện tại các địa phương trên cơ sở Luật Đất đai hiện hành, kết quả lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp theo quy định của Luật Đất đai 2003 và Luật Đất đai 2013 ở tại các địa phương.
- Phạm vi nghiên cứu của đề tài là các quy định của pháp luật hiện hành về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp, thực trạng việc tổ chức thực hiện tại các địa phương trên cơ sở Luật Đất đai hiện hành, kết quả lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp theo quy định của Luật Đất đai 2003 và Luật Đất đai 2013 ở tại 09 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng kinh tế của cả nước, đại diện cho các khu vực đô thị theo các vùng, miền của cả nước gồm: Sơn La, Lạng Sơn, Tp. Hà Nội, Ninh Bình, Nghệ An, Tp. Đà Nẵng, Kon Tum, Tp. Hồ Chí Minh và Long An.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp khảo sát, điều tra thực tế.
- Phương pháp điều tra xã hội học.
- Phương pháp tổng hợp, phân tích.
- Phương pháp chuyên gia.
- Phương pháp nghiên cứu, kế thừa.
- Phương pháp so sánh.
5. Kết quả đạt được:
- Quy hoạch sử dụng đất là hệ thống các biện pháp của Nhà nước về tổ chức sử dụng và quản lý đất đai đầy đủ, hợp lý, khoa học và có hiệu quả cao nhất, thông qua việc phân bổ qũy đất và tổ chức sử dụng đất để nâng cao hiệu quả sản xuất của xã hội, tạo điều kiện bảo vệ đất đai và môi trường.
- Có mối quan hệ biện chứng giữa quy hoạch sử dụng đất của cấp trên với cấp dưới, với các quy hoạch ngành, lãnh thổ khác trong hệ thống quy hoạch và quy trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giữa các cấp.Về cơ bản quy trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quy định trong pháp luật về đất đai qua các thời kỳ được lập bao gồm nội dung và các chỉ tiêu trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Hệ thống chỉ tiêu sử dụng đất trong hệ thống biểu lập quy hoạch sử dụng đất còn xen lẫn các chỉ tiêu theo mục đích sử dụng và các chỉ tiêu theo không gian sử dụng theo từng cấp khác nhau; có một số chỉ tiêu sử dụng đất chưa có trong chỉ tiêu thống kê đất đai, gây khó khăn cho công tác tổng hợp và dự báo quy hoạch.
- Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam qua nghiên cứu quy hoạch sử dụng đất và hệ thống chỉ tiêu sử dụng đất trong quy hoạch của một số quốc gia, đặc biệt là của Trung Quốcđó là cần phải thiết lập hệ thống quy hoạch sử dụng đất từ tổng thể đến chi tiết và có quy định cụ thể nhiệm vụ, nội dung cho từng cấp quy hoạch; quy định cụ thể các chỉ tiêu sử dụng đất theo không gian sử dụng đất và các chỉ tiêu sử dụng đất theo mục đích sử dụng đất để áp dụng trong quá trình lập quy hoạch sử dụng đất, trong đó có các chỉ tiêu khống chế bắt buộc phải tuân thủ và các chỉ tiêu chỉ mang tính định hướng.
- Việc lập quy hoạch sử dụng đất của Việt Nam đã dần đi vào nề nếp song hiện vẫn chưa thoát khỏi tư duy quy hoạch theo diện tích loại đất, hiện nay chủ yếu vẫn thiên về sắp xếp các loại đất theo mục tiêu quản lý hành chính, chưa thực hiện phân vùng chức năng sử dụng đất theo không gian sử dụng đất nên hiệu quả tổng hợp về kinh tế, xã hội và môi trường trong sử dụng đất chưa được phát huy.
- Việc phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế ở Việt Nam đã đặt ra cho công tác quản lý đất đai nói chung, công tác quy hoạch sử dụng đất nói riêng. Tác động của kinh tế thị trường trên khía cạnh lợi ích (sử dụng đất với lợi ích lớn nhất) làm cho mục đích sử dụng đất có xu thế mất đi tính ổn định lâu dài và yêu cầu Nhà nước phải có quy định về việc quản lý chuyển đổi mục đích sử dụng đất linh hoạt theo hướng tăng cường sử dụng biện pháp kinh tế, hạn chế sử dụng các biện pháp hành chính. Theo đó, cần phải có những đổi mới về trình tự, nội dung lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp, phục vụ cho công tác quản lý đất đai trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế và phù hợp với Luật Quy hoạch, Luật sửa 37 Luật liên quan đến qua hoạch.
- Quy trình lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện được đề xuất theo hướng càng ở cấp dưới các chỉ tiêu càng chi tiết, quy hoạch sử dụng đất cấp dưới thể hiện quy hoạch sử dụng đất của cấp trên và nhu cầu sử dụng đất của cấp dưới; kế hoạch sử dụng đất được lập dựa trên cơ sở quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch tỉnh đối với kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, cụ thể gồm các quy trình sau:
+ Cấp quốc gia: Có 03 quy trình (gồm quy trình lập quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia; quy trình lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia và quy trình lập kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia);
+ Cấp tỉnh: Có 02 quy trình (gồm quy trình lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và lập điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh);
+ Cấp huyện: Có 04 quy trình (gồm quy trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất năm đầu của kỳ quy hoạch cấp huyện; quy trình lập điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất năm đầu của kỳ điều chỉnh quy hoạch cấp huyện; quy trình lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện và quy trình lập điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện).
- Đề xuất sửa đổi, bổ sung Thông tư số 29/2014/TT-BTNMT ngày 02 tháng 6 năm 2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về quy hoạch sử dụng đất theo mục đích sử dụng đất và theo không gian sử dụng đất, nội dung quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia, nội dung phương quy hoạch sử dụng cấp tỉnh trong quy hoạch tỉnh; nội dung kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và quy hoạch, kế hoạch sử dụng hàng năm cấp huyện đảm bảo phù hợp với Luật Quy hoạch năm 2017, Luật sửa 37 Luật có liên quan đến quy hoạch năm 2018.
- Dựa trên cơ sở trình tự, nội dung lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện để xây dựng hướng dẫn kỹ thuật lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện gồm:
+ Hướng dẫn kỹ thuật lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia gồm 3 nội dung: Hướng dẫn kỹ thuật lập quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu cấp quốc gia; Hướng dẫn kỹ thuật lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất kỳ cuối cấp quốc gia; Hướng dẫn kỹ thuật lập kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia.
+ Hướng dẫn kỹ thuật lập, điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, gồm 02 nội dung: Hướng dẫn kỹ thuật lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; Hướng dẫn kỹ thuật lập điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
+ Hướng dẫn kỹ thuật lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, gồm 04 nội dung: Hướng dẫn kỹ thuật lậpquy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất năm đầu của kỳ quy hoạch;Hướng dẫn kỹ thuật lập điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất năm đầu của kỳ điều chỉnh quy hoạch;Hướng dẫn kỹ thuật lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện;Hướng dẫn kỹ thuật lập điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện.
6. Thời gian thực hiện: 38 tháng (từ tháng 7/2016 đến tháng 9/2019)
7. Kết quả nghiệm thu: Đạt
8. Đơn vị chủ trì: Viện Nghiên cứu quản lý đất đai
9. Chủ nhiệm: ThS. Nguyễn Tiến Thân